زنگ هشداری است که سیگنال هایی را از آلارم های مختلف سنسورها دریافت می کند ، این موارد را ارزیابی می کند و سپس اقدام مناسب را انجام می دهد. طیف گسترده ای از فن آوری های مختلف را می توان برای تشخیص آتش سوزی استفاده کرد. متداول ترین سیستم اعلام حریق دتکتورهای دود و دما هستند.
تشخیص وقوع آتش سوزی در مرحله بسیار اولیه حتی بدون حضور انسان است و بنابراین سریعاً اقدامات مناسب را باید انجام داد. پس از شناسایی آتش سوزی ، یک سیگنال هشدار صوتی یا دیداری (آژیر و چراغ چشمک زن) منتشر می شود. بسته به نوع طراحی سیستم ، می توان آتش نشانی را نیز هشدار داد یا می توان سیستم خاموش کننده اتوماتیک را فعال کرد.
معرفی سیستم اعلام حریق
سیستم های اعلام حریق (که معمولاً هشدار دود و ردیاب دود نیز نامیده می شوند) ابزاری برای تشخیص و شناسایی آتش سوزی یا در یک ساختمان می باشند که به ساکنان ساختمان از طریق ایجاد آژیرهای خطر، در مورد آتش سوزی هشدار می دهند و علاوه بر آن وظیف تماس با سازمان آتش نشانی و گزارش آتش سوزی را با استفاده از پیام از قبل ضبط شده دارند.اجزای اصلی شامل آشکارسازهای دود (و سایر ردیاب ها مانند گرما، ردیاب های گاز)، نقاط تماس دستی، زنگ هشدار، فلاشر و پنل کنترل (کنترل مرکزی و تجهیزات نشان دهنده) که مغز سیستم است، می باشند.
از مزایای سیستم های اعلام حریق می توان به هشدار زودهنگام و امکان صرفه جویی در هزینه های جانی و مالی اشاره کرد. توصیه می شود تا در هر واحد ساختمانی از انواع سیستم های اعلام حریق استفاده گردد.سیستم های اعلام حریق که امروزه از آن استفاده می کنیم ممکن است شامل سنسورهای هوشمند، پنل های کنترل هوشمند و ادغام با سایر خدمات ساختمانی باشد اما ماهیت اصلی سیستم های اعلام حریق تغییر نکرده و وظیفه تمامی آنها اعلام هشدار در هنگام احساس خطر می باشد.
انواع سیستم های اعلام حریق
سیستم های اعلام حریق شامل دو نوع اصلی می شوند که شامل سیستم های اعلام حریق معمولی و آدرس پذیر می گردند.
- معمولی یا متعارف: خرید سیستم های اعلام حریق معمولی هزینه کمتری داشته و بیشتر در اماکن با فضای کوچکتر مانند مغازه ها و رستوران ها استفاده می گردد. در این نوع سیستم، یک ساختمان به تعدادی منطقه شناسایی مختلف با یک یا چند حسگر در یک منطقه تقسیم می شود. تمامی سنسورها و نقاط تماس دستی در این منطقه به یک مدار اختصاصی روی کنترل پنل متصل می گردد. هر زنگ یا زنگ هشدار در این سیستم از طریق یک سیم دو هسته ای جداگانه به یک حلقه اختصاصی متصل می شود. وقتی آشکارساز فعال می شود، کنترل پنل منطقه ای را که در آن آتش سوزی یا هرگونه خطری ایجاد شده است را نمایش می دهد.
- آدرس پذیر: اطلاعات خاصی را در مورد سنسورهای مجزا ارائه می دهند. سیستم های آدرس پذیر هوشمند هستند و از یک یا چند سیم کشی تک حلقه برای اتصال انواع مختلف آشکارسازها یا سایر دستگاه های آغازگر استفاده می کنند. هر دستگاه (حسگرها، نقاط تماس و غیره) آدرس یا شناسه منحصر به فردی دارد. کنترل پنل به طور منظم از هر دستگاهی که به آن متصل است، موقعیت دقیق، وضعیت سلامت دستگاه، خطاها یا آتش سوزی را گزارش می دهد و اطلاعات دریافت شده از دستگاه ها توسط کنترل پنل نمایش داده می شود. انعطاف پذیری، کنترل و سرعت بیشتری در شناسایی نسبت به سیستم های معمولی هستند اما استقرار آنها پیچیده تر و گران تر است.
انواع دیگر سیستم های اعلام حریق سیستم های اعلام حریق بی سیم هستند که از طریق باتری کار می کنند و گاهی اوقات به رادیو متصل می شوند و مجهز به سیستم های تشخیص دود مایع می باشند.
بررسی اجزای سیستم اعلام حریق
همانطور که گفته شد سیستم های اعلام حریق از اجزای مختلفی تشکیل شده اند که عملکرد هر یک از این اجزا در کنار یکدیگر منجر به کارکرد کلی سیستم سده و در نهایت می تواند از خسارات جبران ناپذیر جلوگیری به عمل آورد. در ادامه به معرفی تعدادی از این اجزا می پردازیم:
- دتکتور : دتکتورها موظفند تا سیگنال های دریافتی را به پنل مرکزی ارسال نموده و باعث شوند تا کنترل پنل فرمان های لازم را به دیگر اجزای سیستم بدهد. دتکتورها در انواع مختلفی مانند دتکتور حرارتی، دتکتور دود، بیم دتکتور، دتکتور ترکیبی و دتکتور شعله می گردند که هر یک با توجه به ساختاری که دارد نوع خاصی از سیگنال را دریافت کرده و موجب فرمان های مختلفی از سمت کنترل پنل می گردد.
- شاسی : یکی از اجزای دستی سیستم اعلام حریق شستی اعلام حریق می باشد که در صورتی که آتش سوزی اتفاق بیفتد با فشار دادن طلق شستی و شکستن شیشه شستی، وجود خطر به دستگاه مرکزی اعلام شده و اقدامات لازم صورت می گیرد. شاسی اعلام حریق دارای یک ال ای می باشد که در مواقع خطر روشن می گردد.
- آژیر : آژیرهای اعلام حریق را در مسیرهای خروجی و راهرو و پله ها مشاهده می کنید. این سیستم های صوتی و شنیداری پس از دریافت فرمان از کنترل پنل، شروع به هشدار دادن نموده و باعث می شوند تا اطرافیان از وقوع خطر آگاهی پیدا کرده و عکس العمل های لازم را انجام دهند.
- کنترل پنل: مدیریت سیستم اعلام حریق بر عهده کنترل پنل می باشد و قادر به شناسایی دقیق محل آتش نیز بوده و سیگنال های مختلف را از دتکتورها دریافت کرده و به سیستم های هشدار دهنده فرمان هشدار می دهد. نصب این قطعه باید در مکان هایی باشد که رفت و آمد افراد زیاد بوده و به راحتی قابل مشاهده باشد.