آشنایی با سوله سازی و موارد استفاده سوله در ایران

آشنایی با سوله سازی و موارد استفاده سوله در ایران

سوله سازی چیست و چه کاربردی دارد،شاید همه شما با شنیدن کلمه سوله به یاد ساختمان‌های شرکت‌های صنایع خودروسازی و مواد غذایی بیافتید، اما آیا این تنها کاربرد سوله است؟ چند نوع سوله وجود دارد؟ ما در این مقاله سعی کردیم به طور مفصل تمام اطلاعاتی که حول صنعت سوله سازی گردآوری کرده‌ایم را برای شما بازگو کنیم. با ما همراه باشید. سوله یا سوله سازی چیست؟ سوله (Shed) معمولاً یک سازه فولادی یا چوبی ساده و تک طبقه است که برای ذخیره‌سازی و یا به عنوان کارگاه بخش‌های مختلف یک کارخانه استفاده می‌شود و این تمام کاربرد سوله نیست. سوله‌ها به طور قابل‌توجهی از نظر…

سوله یا سوله سازی چیست؟

سوله (Shed) معمولاً یک سازه فولادی   یا چوبی ساده و تک طبقه است که برای ذخیره‌سازی و یا به عنوان کارگاه بخش‌های مختلف یک کارخانه استفاده می‌شود و این تمام کاربرد سوله نیست. سوله‌ها به طور قابل‌توجهی از نظر اندازه و پیچیدگی ساخت متفاوت هستند، از سوله‌های ساده که به عنوان پارکینگ وسایل نقلیه و گلخانه از آن استفاده گرفته تا بزرگ‌ترین سوله‌های صنعتی با ظرفیت بسیار زیاد برای تولید محصولات که می‌توانند شامل چندین سوله کنار هم نیز باشند.

اجزای سوله

اگر فاز اولیه پروژه که شامل فونداسیون (ترکیبی از بتن و فولاد) است را کنار بگذاریم قسمت اصلی کار، استراکچر فلزی سوله است. اجزای این اسکلت فلزی که توسط مهندسین سازه محاسبه و طراحی می‌شوند که در تصویر و جدول زیر مشاهده می‌کنید؛

انواع سوله بر اساس ساخت

انواع مواد ساخت  عبارت‌اند از: روکش فلزی روی اسکلت فلزی، روکش و اسکلت پلاستیکی، تمام چوب (اسکلت چوبی، سایدینگ چوبی و سقف چوبی) و سوله‌های وینیلی که روی اسکلت چوبی ساخته شده‌اند. هر نوع از این سوله‌ها دارای مزایا و معایب مختلفی است که بهتر است قبل از هر چیز در نظر گرفته شود. به‌عنوان‌ مثال، درحالی‌که سوله‌های فلزی در برابر آتش و موریانه مقاوم هستند، می‌توانند به‌مرورزمان زنگ بزنند یا در اثر باد شدید یا بارهای سنگین آسیب جدی ببینند.

سوله‌های فلزی

سوله‌های فلزی تشکیل شده از روکش ورق فلزی (فولاد گالوانیزه، آلومینیوم یا آهن راه‌راه) است که به یک اسکلت فلزی متصل می‌شود. زمانی که استحکام و مقاومت طولانی ‌مدت در برابر آتش، پوسیدگی یا موریانه‌ها موردنظر باشد، سوله‌های فلزی انتخاب خوبی هستند. با این حال، این سوله‌ها ممکن است در طول زمان زنگ بزنند، به خصوص اگر از فولادی ساخته شده باشند که گالوانیزه نشده باشد.در کشورهایی که آب‌وهوای آن عموماً معتدل است، مانند استرالیا، که از سوله‌های فلزی بسیاری در صنعت استفاده می‌شود، در پوشش سقف، ترجیحاً از ورق فلزی راه‌راه یا موجدار استفاده می‌کنند تا بهتر بتوانند بارهای محیطی را تحمل کند، زیرا شکل موجدار فلز باعث می‌شود قوی تر از شکل مسطح آن باشد.

سوله‌های چوبی

سوله‌های چوبی ظاهری طبیعی دارند که می‌توانند به‌خوبی با محیط‌های مثل باغ ترکیب ‌شوند. این نوع سوله‌ها بیشتر برای مصارفی چون گلخانه و طویله دام و طیور کاربرد دارند. علی‌رغم استحکام چوب، باگذشت زمان، چوب‌های فراوری نشده می‌توانند پوسیده شوند، شکافته شوند و یا مستعد کپک، حملات قارچی و آتش‌گرفتن باشند. از این رو، سوله‌های چوبی نیاز به نگهداری منظم و بیشتری دارند.این محافظت، شامل جلوگیری از انباشته شدن مواد گیاهی و بقایای آن در کنار دیوارها و روی سقف، و گهگاه استفاده از مواد ضدپوسیدگی یا مواد نگهدارنده است. همچنین گاهی اوقات به دلایل زیبایی و حفاظت از چوب دو بار رنگ‌آمیزی یا لاک می‌شوند. در این میان برخی از انواع چوب، مانند سرو، به طور طبیعی در برابر آسیب آب مقاوم‌تر است و تخته چوب‌هایی تحت خلأ رطوبت‌زدایی و رنگ می‌شوند نیز مقاومت بالایی در شرایط محیطی مختلف دارند که کمی گران‌تر هستند.

سوله‌های پلاستیکی

این سوله‌ها با استفاده از پلاستیک‌های سنگین مانند پلی‌اتیلن و پی‌وی‌سی (PVC) طراحی شده‌اند. آنها بسیار بادوام هستند و در برابر عناصر خشن مقاومت سختی دارند. سوله‌های پلاستیکی متشکل از اسکلت پلاستیک و سقف پلاستیکی‌اند تا نور خورشید را منعکس کنند و به‌راحتی سوله را خنک نگه دارند. این سوله‌ها مشکلات سوله‌های چوبی را ندارند اما به مرتب پرهزینه‌تر است و در مصارف صنعتی کوچک یا غیرصنعتی کاربرد دارند.

سوله‌های وینیل

سوله‌های وینیل معمولاً با اسکلت چوبی و تخته OSB (نوعی چوب مهندسی شده مشابه تخته خرده چوب است که با افزودن چسب‌ها و سپس فشرده‌سازی لایه‌های رشته‌های چوب به دست می‌آید) روی دیوارهای پوشیده شده با سایدینگ (پوششی است که بر روی دیوارهای اطراف یک ساختمان قرار می‌گیرد) استاندارد وینیل ساخته می‌شوند.پانل‌های OSB سوله‌های وینیل هرگز نیازی به رنگ‌آمیزی و تعمیر و نگهداری ندارند. آنها از سوله‌های پلاستیکی یا فلزی (غیرصنعتی) قوی تر هستند و در همه آب‌وهوا، از جمله زمستان‌های همراه با بارش سنگین برف، مقاومت می‌کنند.

آستر آزبستی

در سال‌های اولیه و میانی قرن بیستم، بسیاری از سوله‌های باغ و گاراژهای خانگی از آزبست سیمان ساخته می‌شدند که بر روی یک اسکلت آهنی زاویه‌دار بسیار سبک قرار می‌گرفتند. نگرانی در مورد امنیت و ایمنی این نوع سوله منجر به توقف ساخت شد، اما آنها کارایی ارزان و طولانی مدت داشتند. باتوجه به قیمت، هنوز هم می‌توان از آن‌ها در مصارف کوچک استفاده کرد.

انواع سوله بر اساس کاربرد سوله

سوله‌های صنعتی PEB پیش‌ساخته یکی از پرتقاضاترین محصولات در بخش ساخت‌وساز مدولار است. به این سوله‌ها سوله‌های فولادی از پیش مهندسی شده (Pre-Engineered Buildings) نیز می‌گویند و ماهیت همه‌کاره دارند. از آن‌ها به عنوان سوله کارخانه، انبار، سوله کشاورزی، سوله مرغداری و غیره استفاده می‌شود که از این رو عبارت‌اند از؛ سوله‌های صنعتی را می‌توان به عنوان یک مسکن جهت نگهداری ماشین‌آلات سنگین مانند کارخانه تعریف کرد. ویژگی‌هایی مانند؛ پانل‌های شیب‌دار و کف‌پوش بتنی باعث می‌شود که ماشین‌آلات نه‌تنها ایمن بمانند بلکه به آن‌ها عمر مفید بیشتری می‌دهند.

سوله‌های کارخانه (Factory sheds)

سوله‌های کارخانه یکی از مهم‌ترین سازه‌های کارآمد برای ادامه عملیات تولید در بخش صنایع است. آنها ساختارهای کامل و محکمی هستند که در اشکال و اندازه‌های بسیاری ساخته می‌شوند.سوله‌های کارخانه با ساخت و کیفیت بالا و ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود مشخص می‌شوند. از سقف‌های سنگین گرفته تا پریزهای برق، دارای امکاناتی است که در هر صنعت به آن نیاز است.

سوله‌های سفارشی (Customised sheds)

سوله‌های سفارشی ممکن است برای برآوردن محیط عملیاتی خاصی که نیاز است طراحی شوند. به‌عنوان ‌مثال، سوله برای محصولاتی که به شرایط خاص دما و فشار نیاز دارند.

سوله‌های پیش‌ساخته (Prefabricated sheds)

با افزایش محبوبیت سازه‌های مدولار، سوله‌های صنعتی نیز از این امکان استفاده می‌کنند. در واقع، سوله‌های صنعتی پیش‌ساخته کاملاً خارج از محل طراحی و ساخته می‌شوند و سپس در محلی که مدنظر است برده و نصب می‌شوند.

سوله‌های جعبه‌ای (Box-type sheds)

سوله‌های صنعتی جعبه‌ای سازه‌های فولادی هستند که برای پایداری، دوام و مقاومت در برابر آب‌وهوا ساخته می‌شوند. آنها به بهترین وجه برای کاربردهای صنعتی با ظرفیت‌های بالا مانند چوب‌بری و نیروگاه‌های بالا مناسب هستند.

سوله‌های جعبه‌ای همچنین محیطی بسیار کنترل شده را فراهم می‌کنند که در آن فرایندهای تولید می‌توانند بدون هیچ مانع محیطی پیش بروند (بدون توجه به آب‌وهوای بیرون و سایر شرایط محیطی).

سوله‌های پیشرفته (Hi-tech sheds)

به این دسته از سوله‌های صنعتی، سوله‌های پیشرفته و آینده‌نگر نیز می‌گویند. آنها برای حداکثر بهره‌وری انرژی با مواد پایدار و ساختاری جادار و مستحکم ساخته شده‌اند.

سوله‌های پیشرفته برای به حداقل رساندن اتلاف انرژی سازه از مواد عایق بهتری طراحی شده‌اند که مصرف آب و برق شما را کاهش می‌دهد. این کار باعث می‌شود که علاوه بر این که آنها ماندگاری طولانی داشته باشند و نگهداری آنها نیز آسان‌تر و راحت‌تر شود.

انواع سوله بر اساس نوع سازه

انواع گوناگونی از اشکال مختلف سوله با توجه به نوع کاربر، شرایط محیطی و منابع در دسترس وجود دارد که شما در تصویر زیر مشاهده می‌کنید.

سوله قوسی (Arched span)

سوله‌های UBM که به شکل قوسی ساخته می‌شوند، سوله قوسی نام دارند.  در ساخت این نوع سوله‌ها از هیچ‌گونه اسکلت و ستونی استفاده نمی‌شود به همین دلیل بسیار سبک و مقاوم هستند و در هر مکان و شکلی می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

سوله‌های ورزشی، سوله‌های قوسی صنعتی، سوله‌های کشاورزی، مرغداری، انبار غلات، سوله نمایشگاهی، آشیانه هلیکوپتر، سوله خوراک دام و طیور، سوله بازارچه خرید، مراکز فروشگاهی و تفریحی، پارک‌های آبی، کمپ نظامی، جایگاه پمپ‌بنزین و… از انواع کاربرد سوله قوسی هستند.

سوله قوسی UBM به سه شکل مورداستفاده قرار می‌گیرد که شامل موارد زیر هستند:

زمین‌به‌زمین (Q شکل): در این نوع سازه‌ها همان‌طور که از نام آن پیداست دو انتهای سازه از هر دو طرف بر روی زمین قرار می‌گیرد.

زمین به ستون (T شکل): در این روش، سازه از یک طرف بر روی زمین و از طرف دیگر بر روی دیوار یا ستون قرار می‌گیرد.

ستون به ستون (R شکل): این نوع از سازه‌ها در دو طرف آن دیوار یا ستون قرار گرفته که به همین دلیل به این نام معروف شدند.

سوله تک دهانه (clear span)

این سوله با فریم ساده هندسی جهت دهانه‌های کوچک ۱۲ تا ۱۸ متر کاربرد دارد. در این نوع از فریم فلزی سوله، برای تیر و ستون از پروفیل با مقطع مستطیل شکل و ابعاد یکسان استفاده می‌شود. سبکی، ساخت و نصب بسیار آسان و استحکام بسیار بالا، از مزیت این نوع سوله است.

سوله چندضلعی (polygon roof span)

سوله چندضلعی در واقع یک سوله تک دهانه اما به شکل چندضلعی است که برای کاربردهای متفاوتی استفاده می‌شود. زیبایی، وزن کم، مقاومت بالا و حذف محدودیت‌های معماری (بیرون‌زدگی ماهیچه ستون)، مزیت اصلی این نوع قاب است.

سوله تک شیب (single slope span)

طرح سوله تک شیب یک ساختمان با سقف دارای شیب که در یک جهت به سمت دیواره جانبی کوتاه‌تر شیب دارد. این سیستم قاب‌بندی تک شیب زهکشی سقف یک طرفه و فضای داخلی بدون ستون را فراهم می‌کند که یک راه‌حل طراحی بسیار مقرون به صرفه است.

نوع دیگر از این سوله لینتو (lean to) است با این تفاوت که توسط رفتر به یک سوله اصلی یا ساختمان متصل می‌شود. به لینتو بچه سوله نیز گفته می‌شود و به سوله اصلی که بچه سوله به آن متصل می‌شود، سوله مادر گفته می‌شود.

سوله چند دهانه (multi span)

سوله دو دهانه به صورت دو هشتی و بیشتر را سوله‌های چند دهانه می‌نامند. سوله‌های چند شیروانی و سوله‌های تک شیروانی که دارای ستون‌های داخلی متعدد هستند، نمونه‌هایی از این نوع سوله‌ها هستند. این سوله‌ها معمولاً برای صنایع تولیدی چندمرحله‌ای یا مزارع گلخانه‌ای استفاده می‌شوند.